Makale Çevirisi Örneği

The bioecological characteristics of Rhinusa Acifer Caldara (Coleoptera: Curculionidae) on Verbascum Sinuatum L.

Türkçe Aslından Çeviren: Didem Ürker

ABSTRACT: In this work, the bioecological characteristics of Rhinusa acifer Caldara (Coleoptera: Curculionidae) living on the weed "Verbascum sinuatum L." in Kahramanmaraş province were determined.

Galls formation on the plant Verbascum sinuatum L. was observed in the field investigations in 2016, and these galls were brought to the laboratory and analyzed. R. acifer sp. of Curculionid and parasitoids were obtained from these galls. The feeding, damage, and biology of R. acifer living on V. sinuatum were observed by following up the phenology of V. sinuatum periodically starting from the first week of March for the field investigations in 2017. The egg laying of R. acifer on V. sinuatum, the emergence of egg, larva, pupa, adult and parasitoids of R. acifer in the galls resulting from the feeding of the hatched larvae were observed, and their biologies were determined. The parasitoids, Calosota aestivalis (Curtis, 1836) and Entodon mecini (Dalman, 1820), were identified. C. aestivalis of these was the most intense parasitoid, and it was ascertained that this parasitoid was suppressing R. acifer. The first egg laying of R. acifer was designated as April 24, the first emergence of larva on May 2, the first emergence of pupa and adult on June 24, 2017, and on the same date, the pupas of the parasitoids were obtained.

KEYWORDS: Verbascum sinuatum, Rhinusa acifer, Curculionidae, galls, bioecology, parasitoid

Verbascum L. is the biggest genus of Scrophulariaceae family which has approximately 2500 species in the world (Grieve et al., 1995). It is indicated that there are 360 species belonging to the genus of Verbascum L. (Scrophulariaceae) on the earth. (Heywood, 1993).It is specified that in Turkey, there are 243 species belonging to the genus of Verbascum and 193 of these species are mostly endemic (80%) (Huber-Morath, 1978; Daviset al., 1988; Vural & Aydoğdu, 1993; Karavelioğullarıet al.,2004, 2006, 2009, 2011; Karavelioğulları& Aytaç, 2008; Karavelioğulları, 2009; Sutory, 2001, 2004; Özhatayet al.,1996; Kaynak et al.,2006; Parolly& Tan, 2007; Parolly& Eren, 2008; Yılmaz & Dane, 2008; Bani et al., 2010). The first revision of the plant Verbascum in Turkey was carried out by Huber Morath for Flora of Turkey (Huber-Morath, 1978).

The Curculionidae family is considered as one of the richest families of the order Coleoptera in terms of the number of species it contains. The Curculionidae family contains about 60.000 species in the world, and 13.000 species in the Palaearctic Region, which includes Europe, Asia and North Africa (Varlı, 1998).In Turkey, 89 genera and 382 species of the Curculionidae family are known (Lodos et al., 2003). The Curculionidae fauna of Turkey has been examined by many scientists (Bolu & Legalov, 2008; Davidian &Gültekin, 2006; Gültekin, 2006; Gültekin et al., 2008; Keskin, 2005; Lodos, 1960, 1971, 1972; Lodos et al., 1978; 2003; Pehlivan et al., 2005a, b; Avgın & Colonnelli, 2011; Sert, 1995, 2005, 2009; Sert &Çağatay, 1999; Voss, 1962). The Curculionidae (Coleoptera) fauna of Turkey is quite rich because of her different climatic conditions. Both geographical position and climate variability have some material impacts on the Curculionidae fauna (Lodos et al., 2003). Doğanlar and Üremiş (2014) examined the predator complex of Verbascum gaillardotii Boiss in Hatay, and gave its diagnostic characters, and distribution in Turkey. They designated the predator complex of mullein (Verbascum gaillardotii) for the first time in Hatay, and indicated Rhinusa tenuirostris (Stierlin, 1888) and Rhinusa tetra (Fabricius, 1792) (Coleoptera: Curculionidae) species as predators of Verbascum gaillardotii.

The genus of Rhinusa Stephens is composed of approximately 40 species with 1829 members of Tribe Mecinini (Curculionidae, Curculioninae) and its Palaearctic distribution (Reitter, 1908; Caldara, 2001). All Rhinusa species, on a limited basis, live on Scrophulariaceae or Plantaginaceae which are included in the angiosperm family (Olmsteadet al., 2001; Albachet al., 2005). The genus which was introduced to North America as potential biological agents of some toadflax species (Linaria Miller spp.) due to the fact that it subjected to a number of detailed ecological surveys (Smith, 1959; Groppe, 1992; Jordan, 1994; Gassmann & Paetel, 1998; Toševski & Gassmann, 2004), and since then has become invader (Saner et al., 1995; Vujnovic & Wein, 1997) has gained importance recently. An identification key was given for 5 species in the group of R. tetra species feeding various species of Rhinusa spp. Verbascum (Caldara et al., 2012).

It is indicated that Rhinusa species usually spend the winter in adult form and with the arrival of spring, the adults begin to damage when insect activity begins. It is stated that the female insects generally lay an egg in the holes which they opened with their rostrum, and the hatched larvae begin to feed where they are (Richard & Davies, 1977).The larvae grow in the buds, stem and roots of the plant, and sometimes by producing galls (Hoffmann, 1958; Caldara, 2001).It is specified that its most damaging stage is the larval stage and the adult emerging after it pupated on the same plant or soil continues damaging (Richard & Davies, 1977).However, there is no exact information about the biology of Rhinusa acifer (Coleoptera: Curculionidae) in general. In this work, the bioecology of Rhinusa acifer (Coleoptera: Curculionidae) which is the predator of Verbascum sinuatum L. (Lamiales: Scrophulariaceae) in Kahramanmaraş province was designated and parasitoids were determined.

Material and Methods

In this work, conducted in Kahramanmaraş province between the years 2016 - 2017, the biology of Rhinusa acifer which is one of the species from Curculionidae family of the order Coleoptera, and feeds on Verbascum sinuatum L. was followed up. So, its eggs, larvae, pupa adults and predators were detected, and its ecological information was given.

The field investigations started in the first week of March, and to follow up the plant phenology, they were continued periodically per week (Fig. 2). Starting from the early stages of the plant V. Sinuatum, during the field investigations, the galls which were caused by R. acifer were cut from the tiller and stem of the plant with pruning shears and wrapped up in papers. Then they were put into polyethylene bags and brought to the laboratory. In the samples brought to the laboratory, the dates when egg, larva, pupa and adults of R. acifer emerged were determined. In addition, the adults that fed on the plant were collected with aspirator tube and brought to the laboratory. The adult individuals were pinned with insect pins, and their label information was written, and then they were sent to the relevant persons for diagnosis (Fig. 1)

In order to follow up the emergence of parasitoid, the galls, brought to the laboratory, were put into plastic jerry cans which were in different sizes and could let air in with the help of gauzes on both sides. To prepare for diagnosis, the parasitoids emerging from the galls were taken with the help of aspirator tube, and transferred into Eppondorf tubes containing a fine brush and 70% ethyl alcohol. 

RESULTS

With this work, the bioecological characteristics, and parasitoids of R. acifer were designated by following up its biology on Verbascum sinuatum L. in Kahramanmaraş province.

As a result of this work, it was observed that R. acifer spent winter as an adult in galls on dried V. sinuatum and reproduced once in a year. The copulating adult individuals lay their eggs on the stem of V. sinuatum. The hatched larvae cause gall formation on the stem of V. sinuatum by beginning to feed on the stem. Individuals spending pupal stage in the galls continue to damage in the same way after being adult. Calosota aestivalis (Curtis, 1836) from Eupelmidae family of the order Hymenoptera and Entodon mecini (Dalman, 1820) from Eulophidae family were detected as the parasitoids of R. acifer. It was detected that C. aestivalisen was an intense parasitoid and suppressed R. acifer (Fig. 7).In addition, it was also determined that R. tetra fed on the tiller of V. siuatum.

DISCUSSION

It is known that Rhinusa species usually spend the winter in adult form and with the arrival of spring, the adults begin to damage when insect activity begins (Richard and Davies, 1977). However, it is detected that in general, there is no exact information about the bioecology of Rhinusa acifer (Coleoptera: Curculionidae) in our country and in the world. With this work, some new information has been revealed.

The adult females of R. acifer that copulate with the beginning of warm air laid their first egg in the stem of V. sinautum on April 24, 2017 (Fig. 4.a.).The first larval emergence started on May 2, depending on temperature and humidity (Fig. 4.b.). It was observed that the hatched larvae began to feed on the stem of V. sinautum. As a result of feeding, a small gall formation was observed. It was detected that as the larval stage progressed, galls grew as a result of intense feeding on the stem (Fig. 3).On June 24, it was detected that the larva, pupa and adult of R. acifer and pupas of parasitoids were in the galls. Adults continued to feed in the same way in gal, too. In addition, it was observed that also R. tetra (Fabricius, 1792) fed on the tiller of V. sinautum.

It was determined that the parasitoids of R. acifer were Calosota aestivalis (Curtis, 1836) from Eupelmidae family of the order Hymenoptera and Entodon mecini (Dalman, 1820) from Eulophidae (Fig. 5,6). Eupelmidae (Hymenoptera) is a small family of chalcid wasp with its 900 described species. Its larvae, primary and secondary parasitoids, also parasitize generally other groups of arthropods other than the preimaginal stages of insects (Noyes, 2003). Entedon Dalman (Eulophidae, Entedoninae) genus consists of approximately 170 described species (http://www.nhm.ac.uk/research-curation/research/projects/chalcidoids/database/index-dsml/, February 8, 2012). However, a critical revision for this group is required. Entedon Dalman (Eulophidae, Entedoninae) species are endoparasitoids of eggs or larvae of various insects. Their most reliable host records, harmful insects are Curculionidae (Brentidae) and Chrysomelidae (Bruchinae) (mostly in the Afrotropical region: Rasplus 1990) Gumovsky (2008).

In 2016, the emergences of parasitoids were checked periodically every two days and the numbers of adult individuals were recorded. The first emergence of parasitoid was obtained on February 25. While Entodan mecini reached the tip on March 3, Calosota aestivalis, on the other hand, reached the tip on March 31 (Fig. 7). It was determined that C. aestivalis was the most intense parasitoid and suppressed R. acifer. 

METNİN ASLI

VERBASCUM SINUATUM L. ÜZERİNDE RHINUSA ACIFER CALDARA (COLEOPTERA: CURCULIONIDAE)’İN BİYOEKOLOJİK ÖZELLİKLERİ

ÖZET : Bu çalışma da Kahramanmaraş ilinde yabancı ot Verbascum sinuatum L. üzerinde yaşayan Rhinusa acifer Caldara (Coleoptera: Curculionidae)’in biyoekolojik özellikleri belirlenmiştir.

Arazi çalışmalarında 2016 yılında Verbascum sinuatum L. bitkisi üzerinde oluşan galler gözlemlenmiş ve bunlar laboratuvara getirilerek incelenmiştir. Bu gallerden Curculionid türü R. acifer ve parazitoidler elde edilmiştir. 2017 yılı arazi çalışmaları için mart ayının ilk haftasından başlayarak periyodik olarak V. sinuatum’un fenolojisi takip edilerek üzerinde yaşayan R. acifer’in beslenmesi, zararı ve biyolojisi gözlemlenmiştir. R. acifer’in V. sinuatum’a yumurta bırakması, çıkan larvaların beslenmesi sonucu meydana gelen gallerin içerisinde ki R. acifer’in yumurta, larva, pupa, ergin ve parazitoidlerin çıkış gözlemleri yapılmış ve biyolojisi saptanmıştır. Parazitoidler Calosota aestivalis (Curtis, 1836) ve Entodon mecini (Dalman, 1820) tespit edilmiş ve bunlardan C. aestivalis en yoğun parazitoid olup R. acifer’i baskı altına aldığı tespit edilmiştir. R. acifer’in ilk yumurta bırakma 24 Nisan, ilk larva çıkışı 2 Mayıs, ilk pupa ve ergin çıkışı 24 Haziran 2017 olarak belirlenmiş ve aynı tarihte parazitoidlerin pupası elde edilmiştir.

ANAHTAR KELİMELER : Verbascum sinuatum, Rhinusa acifer, Curculionidae, galler, biyoekoloji, parazitoid

Verbascum L., dünya da yaklaşık 2500 türü olan Scrophulariaceae familyasının en büyük cinsidir Grieve et al. (1995). Dünya üzerinde Verbascum L. (Scrophulariaceae) cinsine bağlı 360 tür bulunduğunu belirtmiştir Heywood (1993). Türkiye'de Verbascum cinsine bağlı 243 tür bulunduğu ve bu türlerin 193’ünün büyük bir çoğunlukla endemik tür olduğunu belirtmişlerdir (%80) (Huber-Morath, 1978; Daviset al., 1988; Vural & Aydoğdu, 1993; Karavelioğullarıet al.,2004, 2006, 2009, 2011; Karavelioğulları& Aytaç, 2008; Karavelioğulları, 2009; Sutory, 2001, 2004; Özhatayet al.,1996; Kaynak et al.,2006; Parolly& Tan, 2007; Parolly& Eren, 2008; Yılmaz & Dane, 2008; Bani et al., 2010). Verbascum bitkisinin Türkiye'de ilk revizyonu Huber Morath tarafından Türkiye Florası için yapılmıştır Huber-Morath (1978).

Curculionidae familyası içerdiği tür sayısı bakımından Coleoptera takımının en zengin familyalarından biri olarak kabul edilir. Curculionidae familyası dünyada yaklaşık 60.000 tür ve Palearktik (Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika'yı içine alan bölge) bölgede 13.000 tür içermektedir Varlı (1998). Türkiye'de, Curculionidae familyasının 89 cins ve 382 türü bilinmektedir Lodos et al.(2003). Türkiye'nin Curculionidae faunası bir çok bilim adamı tarafından incelenmiştir (Bolu & Legalov, 2008; Davidian &Gültekin, 2006; Gültekin, 2006; Gültekin et al., 2008; Keskin, 2005; Lodos, 1960, 1971, 1972; Lodos et al., 1978; 2003; Pehlivan et al., 2005a, b; Avgın & Colonnelli, 2011; Sert, 1995, 2005, 2009; Sert &Çağatay, 1999; Voss, 1962). Türkiye'nin farklı iklim koşullara sahip olması nedeniyle Curculionidae (Coleoptera) faunası oldukça zengindir. Hem coğrafi konum hem de iklim farklılaşmaları curculionid faunası üzerinde bazı önemli etkilere sahiptir Lodos et al.(2003). Doğanlar ve Üremiş (2014), Verbascum gaillardotii’n Boiss. Hatay ilinde bulunan doğal düşman kompleksini incelemişler ve Türkiye'deki tanı karakterlerini ve dağılımını vermişlerdir. Sığır kuyruğu (Verbascum gaillardotii)’nun doğal düşman kompleksi ilk defa Hatay'da belirlemişler ve doğal düşmanları olarak: Rhinusa tenuirostris (Stierlin, 1888) ve Rhinusa tetra (Fabricius, 1792) (Coleoptera: Curculionidae) türleri olduğunu belirtmişlerdir.

Rhinusa Stephens cinsi 1829 Mecinini kabilesi (tribus) üyesi (Curculionidae, Curculioninae) ve Palearktik dağılımı ile yaklaşık 40 türden oluşmaktadır (Reitter, 1908; Caldara, 2001). Tüm Rhinusa türleri, sınırlandırılmış haliyle, kapalı tohumlu bitki familyasında Scrophulariaceae veya Plantaginaceae üzerinde yaşamaktadırlar (Olmsteadet al.,2001; Albachet al.,2005). Bir kaç tür ayrıntılı ekolojik araştırmalara konu olduğundan (Smith,1959; Groppe, 1992; Jordan, 1994; Gassmann & Paetel, 1998; Toševski & Gassmann, 2004) bazı nevrozotu türlerinin potansiyel biyolojik kontrol maddeleri olarak (Linaria Miller spp.) Kuzey Amerika'ya tanıtılan ve o zamandan beri istilacı hale gelen (Saner et al.,1995; Vujnovic & Wein, 1997) cins son zamanlarda önem kazanmıştır. Rhinusa spp. Verbascum'un çeşitli türlerini besleyen R. tetra türleri grubunda, 5 tür için bir tanımlama anahtarı vermiştir Caldara et al.(2012).

Rhinusa türlerinin kışı genellikle ergin formda geçirdiği ilkbaharın gelmesiyle böcek faaliyetinin başlamasıyla erginlerin zarar vermeye başladığını belirtmektedir. Dişi böceklerin konukçu bitki üzerinde rostrumuyla delikler açarak, bu deliklerin içine genellikle birer tane yumurta bıraktığı ve yumurtadan çıkan larvaların bulunduğu yerde beslenmeye başladığını belirtmektedirler Richard & Davies (1977). Larvaların bitkinin tomurcuklarında, gövdesinde ve köklerinde bazen de galler üreterek gelişir (Hoffmann, 1958; Caldara, 2001). En çok zarar verdiği dönemin larva dönemi olduğunuve pupa dönemini aynı bitki üzerinde veya toprakta geçirdikten sonra çıkan erginin zarara devam ettiğini belirtmektedirler Richard & Davies (1977). Fakat Rhinusa acifer (Coleoptera: Curculionidae)’in biyolojisi hakkında genel olarak tam bir bilgi bulunmamaktadır. Bu çalışmada Kahramanmaraş ili Verbascum sinuatum L. (Lamiales: Scrophulariaceae)’un doğal düşmanı olan Rhinusa acifer (Coleoptera: Curculionidae)’in biyoekolojisi belirlenmiş ve parazitoidleri tespit edilmiştir.

 MATERYAL VE YÖNTEMLER

2016-2017 yılları arasında Kahramanmaraş ilinde yürütülen bu çalışmada Verbascum sinuatum L. üzerinde beslenen Coleoptera takımı, Curculionidae familyasından bir tür olan Rhinusa acifer’in biyolojisi takip edilerek, V. Sinuatum üzerinde yumurta, larva, pupa erginleri ve doğal düşmanları tespit edilmiş ve ekolojik bilgiler verilmiştir.

Arazi çalışmaları mart ayının ilk haftasında başlayarak, bitki fenolojisini takip etmek amacıyla periyodik haftalık çıkışlar yapılmıştır (Şekil 2). Arazi çıkışlarında V. sinuatum bitkisinin ilk dönemlerinden başlayarak sürgün ve gövde kısımlarından R. acifer’in oluşturduğu galler budama makası yardımıyla kesilerek kağıtlara sarılmış ve polietilen torbalar içerisine konmuş ve laboratuvara getirilmiştir. Laboratuvara getirilen örneklerde R. acifer’in yumurta, larva, pupa ve erginlerin çıkış tarihleri belirlenmiştir. Ayrıca bitki üzerinde beslenen erginler emgi tüpü yardımıyla toplanarak laboratuvara getirilmiştir. Ergin bireyler böcek iğneleriyle iğnelenip etiket bilgileri yazılarak teşhis için ilgili kişilere gönderilmiştir (Şekil 1).

Laboratuvara getirilen gallerden parazitoid çıkışını takip etmek amacıyla değişik boyutlardaki iki tarafı tülbent bezlerle hava alabilen plastik bidonlara konulmuştur. Gallerden çıkan parazitoidler emgi tüpü yardımıyla alınıp, ince bir fırça ile % 70 etil alkol içeren Eppondorf tüplere aktarılarak teşhis için hazır hale getirilmiştir.

SONUÇLAR

Yapılan bu çalışma ile Kahramanmaraş ili Verbascum sinuatum L. üzerinde Rhinusa acifer’in biyolojisi takip edilerek biyoekolojik özellikleri ve parazitoidleri belirlenmiştir.

Çalışma sonucunda, R. acifer’in kışı kurumuş V. sinuatum gallerinde ergin olarak geçirdiği ve yılda 1 döl verdiği gözlemlenmiştir. Çiftleşen ergin bireyler yumurtalarını V. sinuatum’un gövde kısmına birer yumurta bırakmaktadır. Yumurtadan çıkan larvalar gövde kısmında beslenmeye başlayarak V. sinuatum’un gövdesinde gal oluşumuna neden olmaktadır. Pupa dönemini gal içinde geçiren bireyler ergin olduktan sonra da aynı zararı vermeye devam etmektedir. R. acifer’in parazitoidleri Hymenoptera takımının Eupelmidae familyasından Calosota aestivalis (Curtis, 1836) ve Eulophidae familyasından Entodon mecini (Dalman, 1820) olduğu tespit edilmiştir. C. aestivalisen yoğun parazitoid olup R. acifer’i baskı altına aldığı tespit edilmiştir (Şekil 7). Ayrıca V. siuatum’un sürgün kısımlarında R. tetra’ın beslendiğide belirlenmiştir.

TARTIŞMA

Rhinusa türlerinin kışı genellikle ergin formda geçirdiği ilkbaharın gelmesiyle böcek faaliyetinin başlamasıyla erginlerin zarar vermeye başladığı bilinmektedir (Richard ve Davies, 1977). Fakat Rhinusa acifer (Coleoptera: Curculionidae)’inbiyoekolojisi hakkında genel olarak ülkemizde ve dünyada tam bir bilgi bulunmadığı belirlenmiş ve bu çalışma ile bazı yeni bilğiler ortaya konmuştur.

R. acifer havaların ısınmasıyla birlikte çiftleşen ergin dişiler V. sinautum’un gövdesine 2017 yılında 24 Nisan tarihinde ilk yumurtalarını bırakmıştır (Şekil 4.a). Bu yumurtadan ilk larva çıkışı sıcaklık ve neme bağlı olarak 2 Mayıs tarihinden itibaren başlamıştır (Şekil 4.b). Yumurtadan çıkan larvalar V. sinautum’un gövde kısmında beslenmeye başladıkları görülmüştür. Beslenme sonucu küçük gal oluşumu gözlenmiş ve larva dönemleri ilerledikçe gövdelerde beslenme yoğunlaşarak gallerin büyüdüğü tespit edilmiştir (Şekil 3). 24 Haziran tarihinde gal içerisinde R. acifer’in larva, pupa, ergin ve parazitoidlerin pupası olduğu tespit edilmiştir. Erginlerde aynı şekilde gal içinde beslenmeye devam etmişlerdir. Ayrıca V. sinautum’un sürgün kısımlarında R. tetra (Fabricius, 1792)’nın da beslendiği gözlemlenmiştir.

R. acifer’in parazitoidleri Hymenoptera takımının Eupelmidae familyasından Calosota aestivalis (Curtis, 1836) ve Eulophidae familyasından Entodon mecini (Dalman, 1820) olduğu tespit edilmiştir (Şekil 5,6). Eupelmidae (Hymenoptera), tanımlanan 900 türü ile küçük bir kalsid arısı familyasıdır. Larvaları birincil ve ikincil parazitoid, genellikle böceklerin preimaginal safhalarından başka arthropodların diğer gruplarında da parazitleme yapmaktadır Noyes (2003). Entedon Dalman (Eulophidae, Entedoninae) cinsi yaklaşık 170 tanımlanmış türden oluşur http://www.nhm.ac.uk/research-curation/research/projects/chalcidoids/database/index-dsml/ (on February 8 2012); bununla birlikte, grubun kritik revizyonuna ihtiyaç duyulmaktadır. Entedon Dalman (Eulophidae, Entedoninae) türleri çeşitli böceklerin yumurta veya larvalarının endoparazitoidleridir. En güvenilir konukçu kayıtları, zararlı böcekleri Curculionidae (Brentidae) ve Chrysomelidae (Bruchinae) (mostly in Afrotropical region: Rasplus 1990) Gumovsky(2008).

2016 yılında parazitoidlerin peryodik olarak iki günde bir çıkışları kontrol edilerek ergin bireylerin sayıları kayıt altına alınmıştır. İlk parazitoid çıkışı 25 Şubat tarihinde elde edilmiştir ve Entodan mecini 3 Mart tarihinde en tepe noktaya ulaşmış, Calosota aestivalis ise 31 Mart tarihinde en tepe noktaya ulaşmıştır (Şekil 7). C. aestivalis en yoğun parazitoid olup R. acifer’i baskı altına aldığı tespit edilmiştir.